Placówka muzealna w Iłży powstała z inicjatywy iłżeckich regionalistów a głownie pana A. Bednarczyka w 1972 roku jako Muzeum Ziemi Iłżeckiej.1 stycznia 1976r Muzeum zostało upaństwowione otrzymało statut i nazwę Muzeum Regionalne w Iłży. Siedzibą Muzeum stał się zabytkowy budynek dawnego szpitala, przytułku dla ubogich p. wz. św. Ducha.

Pierwsze zbiory to ok.500 eksponatów głównie z zakresu etnografii i historii. W okresie 30 -lat swojej działalności, bo właśnie tyle minęło w 2006 roku Muzeum zgromadziło ok.2000 eksponatów z zakresu: etnografii, archeologii, historii, numizmatyki i sztuki w większości o tematyce regionalnej. Na parterze w 4 salach, każda o powierzchni ok.30m² znajdują się sale wystawiennicze, poddasze zostało zagospodarowane na pomieszczenia biurowe i magazyny.

Największym działem Muzeum Regionalnego w Iłży jest dział etnograficzny liczący ok.1000 eksponatów. Są to zbiory ceramiki ludowej, pozostałe to rzemiosło wiejskie, stroje i tkaniny Br> Ceramika ta prezentowana jest na stałej wystawie Pt. „Ledwo iłżecki nam dziś został...Ceramika z Iłży i okolic"
. W chwili obecnej kolekcja ceramiki iłżeckiej liczy ok.1000 eksponatów. Do tej pory główne działania Muzeum Regionalnego w Iłży skierowane były dotąd na powiększanie tej kolekcji oraz pełniejszą jej prezentację.
Kolejnym działem jest dział historyczno - artystyczny gromadzący muzealia ilustrujące dzieje miasta od okresu wczesnego średniowiecza. Ze względu na niewielką ilość eksponatów z okresu średniowiecza oraz wieku XVI-XVIII największa część zbiorów to te które ilustrują XIX i XX wieczne dzieje miasta a szczególnie okres II wojny światowej ilustrowany dokumentami i materiałem fotograficznym oraz bogatym zbiorem militariów. Eksponaty prezentowane są na stałej wystawie Pt.: ”Dzieje miasta i regionu”
. Dział archeologiczny jest najsłabiej rozwiniętym działem Muzeum Regionalnego w Iłży ,gromadzi znaleziska od okresu młodszej epoki kamienia – neolitu do okresu wczesnego średniowiecza.
W zbiorach naczynia i narzędzia neolityczne z cmentarzyska grobów neolitycznych, zabytki z okresu rzymskiego z kultury przeworskiej oraz z okresu wczesnego średniowiecza głownie ceramika, narzędzia z metalu, kości z okresu IX – XI w znalezione podczas prac wykopaliskowych na terenie osady wczesnośredniowiecznej w Iłży
Obok ekspozycji stałych Muzeum organizuje wystawy czasowe o różnorodnej tematyce etnograficznej, historycznej, archeologicznej, przyrodniczej. W latach 1995 – 2005 Muzeum zorganizowało 64 wystawy czasowe. Placówka muzealna utrzymuje ożywione kontakty z regionalistami, szkołami, instytucjami kultury, Towarzystwem Ochrony i Promocji Zawodów Ginących w Iłży oraz Towarzystwem Przyjaciół Ziemi Iłżeckiej, placówkami muzealnymi oraz Katedra Archeologii UW, Instytutem Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Organizuje i prowadzi badania i prace wykopaliskowe.

Prowadzi tez szeroko rozumiana działalność turystyczną na terenie regionu iłżeckiego polegająca na oprowadzaniu wycieczek i dystrybucji pamiątek regionalnych.Oprowadza po zabytkowych ruinach XIV w. zamku biskupów krakowskich udostępnia basztę z tarasem widokowym.