Dworek w Krzyżanowicach i otaczający go teren pewnie kryje mnóstwo zarówno pięknych jak i mrocznych tajemnic. My jednak przedstawiamy chronologiczne kalendarium zawierające udokumentowane fakty historyczne.
Dwór w Krzyżanowicach, jeden z nielicznych tego typu obiektów w naszym regionie. Do niedawna był domem dla niepełnosprawnych kobiet z Domu Pomocy Społecznej. Od dziesięciu lat stan techniczny niezagospodarowanego budynku ciągle się pogarsza, na szczęście w ubiegłym roku powróciła nadzieja, że dwór nie podzieli losu podobnych obiektów w Polsce, po których czasem nie pozostała nawet sterta gruzu.
-1359 r. Zbigniew z Oleśnicy, łowczy krakowski herbu Dębno został właścicielem Krzyżanowic;
- wiek XV – XVII. Posiadłość była w posiadaniu rodu Krzyżanowskich;
-1688 r. Bronisław Lanckoroński, starosta skalski nabył ten majątek od Jana Stanisława Doleżki, który wszedł w posiadanie majątku jako zięć Krzyżanowskich.
-1712 r. Dobra nabył Florian Lisicki, miecznik podlaski
-1716 r. Majątek kupił Jan Zawisza z małżonką Anną, był miecznikiem podlaskim
-1755 r. Jako wiano ślubne otrzymał Baltazar Jaksa Bykowski cześnik żytomierski biorąc za żonę ich córkę Ludwikę zd. Zawisza
-1773 r. Kupił dobra Roch Romer z Chyrzowa, herbu Junosza, starosta Radomski
-1801 r. Wybudował nowy murowany dwór, na kształcie prostokąta z obszernym ryzalitem od strony południowej, gdzie było główne wejście, mówi o tym kamienna tablica z datą i nazwiskiem Rocha Romera.
-1806 r. po śmierci Romera dobra otrzymał Kajetan Dobrzyński jako zięć i dziedzic, później w sam sposób wszedł w posiadanie Brzuska
-1834 r. Kajetan Dobrzyński ufundował figurę św. Floriana - patrona strażaków, która stoi na skarpie przy wjeździe do dworku.
-1882 r. Rodzina Dobieckich nabyła posiadłość i przebywała w nim do zakończenia II wojny
światowej.
-1914 r. 23 sierpnia bitwa o dwór krzyżanowski, wojsk rosyjskich i austrowęgierskich. Wszystkie budynki dworskie zostały mocno zniszczone.
-1931 r. Dziedzic Chrzanowski Henryk dał morgę ziemi na powiększenie cmentarza i wybudował kapliczkę – grobowiec rodziny Dobieckich i Chrzanowskich.
-1945 r. Właściciele zostali zmuszeni opuścić dwór i udali się na wygnanie do Francji. Ziemię rozparcelowano. W dworku urządzono Uniwersytet Ludowy, w którym uczono czytać i pisać mieszkańców Krzyżanowic i okolic. Następnie przekazano ten budynek na Dom Starców i w ostatecznym kształcie powstał Dom Pomocy Społecznej dla upośledzonych dziewczyn.
-2001 r. Mieszkanki DPS przeprowadziły się do nowego gmachu zbudowanego staraniem obecnej dyr. mgr Teresy Trześniewskiej
- 2010 r. starosta radomski przekazał dworek burmistrzowi iłżeckiemu, unijne dofinansowanie przywróci mu dawną świetność. Będzie służył lokalnej społeczności naszej gminy.
Więcej ciekawych informacji na temat Krzyżanowic i parafii:
- www.swjozef.friko.pl
- Monika Jędrzejewska - Rola i znaczenie parków podworskich na przykładzie parku w Krzyżanowicach. Radom. 2002.
Tel.: 509-139-815
Tel.: 505476156
Tel.: 723312399
Tel.: 783991912
E-mail.: 602817487
Tel.: 516927589
Tel.: 698680086
E-mail.: 601612271
0 użytkowników i 241 gości